Wat is een
Archeoloog
Een persoon die archeologisch vooronderzoek of archeologische opgravingen uitvoert om zo meer informatie te achterhalen over het verleden van de mens. Het uitgevoerde werk (= terreinwerk + verwerking van de vondsten, aangetroffen sporen,…) wordt nadien beschreven in de vorm van een eindrapport.
wat doet een
Archeoloog?
Een archeoloog is een wetenschapper die zich bezighoudt met het bestuderen van het menselijk verleden door middel van materiële overblijfselen, zoals gebouwen, artefacten, beenderen en andere voorwerpen die door mensen zijn gemaakt of gebruikt.
Archeologisch onderzoek gebeurt op verschillende locaties, waaronder bouwplaatsen, akkervelden en historische monumenten. Ze gebruiken verschillende technieken om deze overblijfselen te onderzoeken en te analyseren, zoals graven, fotograferen, tekenen, bemonsteren en dateren van materialen.
Op basis van hun onderzoek proberen archeologen een beeld te krijgen van hoe mensen in het verleden leefden, werkten, woonden en interactie hadden met elkaar en hun omgeving. Dit kan ons helpen om een beter begrip te krijgen van de menselijke geschiedenis en hoe deze zich heeft ontwikkeld in de loop der tijd.
Wanneer heb je
Een archeoloog nodig?
Wanneer een persoon/bedrijf een omgevingsvergunning (bouw- of verkavelingsvergunning) nodig heeft, kan het zijn dat hier een archeologienota aan toegevoegd moet worden. Om te bepalen of er een archeologienota nodig is, kan een beslissingsboom geraadpleegd worden.
Indien er een archeologienota nodig is, zal een archeoloog eerst een bureaustudie opstellen om te achterhalen of er op die locatie mogelijk archeologische resten in de bodem zitten die verder onderzocht moeten worden. Als dat zo is, dan worden er archeologische boringen gezet en/of proefsleuven gegraven. Wordt dan iets gevonden, dan volgt een archeologische opgraving.
Snelheid en eenvoud peperduur?
Niet zo bij LAReS! Snel en eenvoudig een archeologienota op basis van een bureaustudie, en voor een vaste prijs!
Het eventueel vooronderzoek kan aansluitend aan de bureaustudie worden uitgevoerd of in een uitgesteld traject; hiervoor krijgt u de aanvullende offerte zodra uit de bureaustudie duidelijk is geworden of, en wat voor onderzoeken er nog gedaan moeten worden.
Waar werkt een archeoloog?
Archeologen werken op verschillende plaatsen. De meeste archeologen werken in de commerciële sector, maar niet iedereen houdt zich bezig met opgravingen. Er zijn ook archeologen die zich meer richten op het beleid rond archeologie, of op eductie.
- Een archeologisch bureau: deze archeologen richten zich voornamelijk op de commerciële archeologie. In opdracht van bouwheren worden terreinen archeologisch onderzocht.
- De overheid: deze archeologen werken bij het Agentschap Onroerend Erfgoed of bij de zogenaamde IOED’s (een intergemeentelijke onroerenderfgoeddienst). Zij houden zich bezig met het beoordelen van de archeologienota’s, nota’s en eindrapporten die door de commerciële archeologie worden gegenereerd. Daarnaast dragen zij ook bij aan het opstellen van een beleid voor het beschermen en beheren van archeologische artefacten en sites. Tenslotte hebben zij een taak in het sensibiliseren van het bredere publiek, waardoor mensen steeds meer besef krijgen van het belang van het onderzoek naar ons verleden.
- Musea: enkele archeologen zijn verbonden aan een museum, hetzij als publieksmedewerker hetzij als onderzoeker.
- Universiteiten en scholen: archeologen met een doctoraatstitel kunnen aan een universiteit werken als docent of onderzoeker. Enkele archeologen zijn ook werkzaam in het onderwijs, als leerkracht geschiedenis, aardrijkskunde etc.
Verschillende soorten
Archeologen
Archeologen worden in principe opgeleid om alle soorten vooronderzoek en opgravingen te kunnen uitvoeren. Sommige archeologen hebben meer ervaring in stedelijke contexten, anderen in meer landelijke (rurale) contexten. Voor het vooronderzoek met ingreep in de bodem en zonder ingreep in de bodem en een opgraving is er dus geen “type archeoloog”.
Voor de verwerking van de opgravingsresultaten daarentegen worden wél specialisten ingezet. Archeologen verdiepen zich immers in specifieke perioden of vondstcategoriën, waardoor zij hier meer kennis van hebben dan andere archeologen. Voorbeelden hiervan zijn: specialisatie in Romeins aardewerk, metalen voorwerpen, menselijk of dierlijk bot, houtdetermintaties, onderzoek naar pollen en zaden etc.
Expertise
Zie je als (archeologisch/onroerend erfgoed-)depot het bos door de bomen niet meer? Wil je zicht krijgen op collecties die op de plank liggen in functie van publiekswerking of een uitwerking van oud onderzoek? Vanuit onze ervaring met depotwerking en onze expertise in de uitwerking van archeologisch onderzoek voeren we inventarisaties, digitalisaties en uitwerking uit, of we ondersteunen jullie in de uitvoering.
Hoe gaat
Een archeoloog te werk?
Het schrijven van een archeologienota’s om aan te tonen of er sprake is van een archeologische potentie binnen het plangebied en indien nodig een plan van aanpak voor de maatregelen die gewenst zijn.
Een landschappelijk booronderzoek: hierbij wordt middels een handboring de bodemopbouw bestudeerd om te achterhalen hoe verstoord deze is. Verder wordt bekeken of bepaalde lagen, waarvan we weten dat er steentijd werktuigen in kunnen zitten, op een terrein aanwezig zijn.
Indien uit het landschappelijk booronderzoek blijkt dat de bodem onverstoord is en de genoemde lagen aanwezig zijn, dan bestaat de mogelijkheid dat een steentijdsite in de bodem zit. Om dit te achterhalen wordt er een verkennend booronderzoek uitgevoerd om te zoeken naar steentijdartefacten. Hierbij wordt de grond volledig uitgezeefd op zoek naar stenen werktuigen. Als deze gevonden worden, wordt overgegaan naar een opgraving.
Een vooronderzoek met ingreep in de bodem o.b.v. proefsleuven om sites vanaf het neolithicum op te sporen. Door met een graafmachine de bodem in sleuven van 2 m breed af te graven, kan onderzocht worden of er bewoningssporen op het terrein aanwezig zijn. Deze tekenen zich af als donkere vlekken in de lichte vaste bodem. Ook vondsten, zoals scherven van aardewerk, kunnen op deze manier gevonden worden. Vindt een archeoloog deze sporen of vondsten, dan wordt het terrein opgegraven.
Tijdens een opgraving wordt het hele terrein onderzocht. Alle sporen worden ingemeten met een GPS zodat plannen gemaakt kunnen worden waarop alle sporen staan. Hierdoor kan achterhaald worden of men vroeger op dit terrein heeft gewoond (dan worden plattegronden van huizen gevonden) of dat men hier heeft begraven (in dat geval worden crematiegraven of skeletbegravingen gevonden). De vondsten worden allemaal verzameld; deze worden later door specialisten onderzocht, beschreven en gedateerd. Door alle gegevens uiteindelijk samen te voegen, kan een archeoloog het verhaal van een locatie vertellen: wat heeft men op een bepaald terrein gedaan, en wanneer.
Het bestuderen en analyseren van de vondsten. Hierbij worden de vondsten gewassen en vergeleken met referentiemateriaal om tot een datering te komen.
Het behouden van alle gegevens in een archeologisch depot. Het geheel van archeologische artefacten en onderzoeksdocumenten moet bewaard worden in een archeologisch depot.
Meer informatie over archeologie?
Over ons
Onze archeologen
Het team bestaat uit een bedrijfsleider (Elly Heirbaut), twee senior archeologen (Christine Beckers en Niels Jennes), één medior archeoloog (Rani Reusens) en drie junior archeologen (Vanessa Vandenbussche, Alissa Monden en Sebastien de Molenaar). Deze archeologen voeren alle stappen van het archeologisch traject uit en zorgen er steeds voor dat een project tot een goed einde wordt gebracht. Daarnaast ondersteunt Veerle van Meerssche het bedrijf als back office medewerker. Zij zorgt voor de logistieke ondersteuning, maakt offertes en doet de planning.
In 1999 ben ik afgestudeerd aan de KULeuven, maar al enkele jaren eerder heb ik mijn eerste opgravingservaring opgedaan. Van mijn passie heb ik mijn werk kunnen maken en ondertussen werk ik ruim 20 jaar in de archeologie ...dit voor overheden (IAP, Nijmegen, Rijkswaterstaat), universiteiten (Leiden, Columbia University NY) en commerciële archeologische bedrijven (ArchOL). In 2012 heb ik LAReS opgericht, en sinds 2016 ben ik erkend archeoloog. Als projectleider heb ik een breed scala aan grootschalige onderzoeken uitgevoerd, gaande van grafvelden uit de prehistorie en Romeinse tijd, over nederzettingen uit de bronstijd tot de middeleeuwen, tot Romeinse steden en legerkampen.Lees meer...
Kort samengevat ben ik een echte middeleeuwenarcheoloog. Mijn favoriete onderzoeksonderwerpen zijn de aard van de nederzettingen, het landschap en de materiële cultuur. ...Sinds enige tijd doe ik dan ook aardewerkstudies binnen de regio’s Kempen, Hageland en Haspengouw met als voornaamste periode de vroege en volle middeleeuwen. Het fijne aan de job is dat er elke dag wat nieuws valt te ontdekken en te onderzoeken. De focus ligt bij mij dan ook op het bijdragen aan de kennis uit deze periode en regio.Lees meer...
Geschiedenis is altijd mijn passie geweest, maar ik wilde het wel op een actieve manier ontdekken. Zo kwam ik in contact met archeologie en ging een wondere wereld voor mij open. In 2017 studeerde ik af ...als Master in de Archeologie aan de Katholieke Universiteit van Leuven en sindsdien ben ik werkzaam binnen de archeologie. Mijn ervaringen omvatten het uitvoeren van booronderzoeken, proefsleufonderzoeken en opgravingen. Dankzij deze ervaringen is mijn passie voor archeologie en voornamelijk stadsarcheologie alleen maar gegroeid.Lees meer...
De mogelijkheid om de geschiedenis te herschrijven heeft me ertoe aangezet om archeologie te studeren. In 2020 ben ik afgestudeerd aan de universiteit van Gent....Ik heb doorheen mijn studie kennis gemaakt met de Eerste Wereldoorlog, Romeinse grafvelden en middeleeuwse bewoning. Mijn ervaringen reiken van archeologienota’s schrijven tot opgravingen uitvoeren. Ik hoop meerdere tijdsperiodes als structuren te mogen bestuderen en interpreteren, om zo de kennis van het verleden verder te onderzoeken en ook mijn eigen kennis verder uit te bereiden.Lees meer...
Doorheen mijn studie ben ik tijdens opgravingen in contact gekomen met verschillende periodes, gaande van prehistorie, de middeleeuwen tot de ...nieuwste tijd en de Eerste Wereldoorlog. Mijn interesse in geschiedenis is er al sinds de lagere school. Het kunnen reconstrueren van het verleden aan de hand van achtergebleven menselijke resten is wat mij het meeste aantrekt in archeologie. Prehistorie is de periode die mijn voorkeur wegdraagt en waarin ik mij het liefste wil blijven verdiepen.Lees meer...
De geschiedenis van de mensheid is al sinds mijn kindertijd een van mijn grootste passies. ...Archeologie was daarom de perfecte manier om geschiedenis in een toegepaste vorm te ontdekken. In 2022 ben ik afgestudeerd aan de universiteit van Gent als archeoloog. Tijdens mijn studie en stages heb ik geprobeerd zo veel mogelijk verschillende periodes en soorten sites te bestuderen, om zo een breed kennisspectrum te vormen. Hierdoor is mijn interesse voor de archeologie en in het bijzonder de middeleeuwse en vroegmoderne periode enkel groter geworden.Lees meer...
